Mới
đây, quốc gia Saudi Arabia gây “bão” dư luận khi quyết định trao quyền
công dân cho Robot nữ Sophia. Sự kiện này khiến Sophia trở thành công
dân robot đầu tiên trên thế giới, có quyền lợi bình đẳng như con người.
Nữ công dân Robot đầu tiên có gì đặc biệt?
Lấy
cảm hứng từ nữ minh tinh Audrey Hepburn với gò má cao và chiếc mũi
thanh tú, David Hanson đã tạo ra robot Sophia, với hy vọng theo thời
gian, trí tuệ của Sophia sẽ hoàn thiện và làm thế giới lay động, kết nối
mọi người bất kể tuổi tác, giới tính và văn hoá. Sophia được điều khiển
bằng một bộ motor và thiết bị phức tạp, có thể biểu lộ được những cảm
xúc khác nhau trên khuôn mặt. Đây là robot hiện đại nhất của công ty
Hanson Robotics.
(Ảnh: kenh14)
Hanson
đặt rất nhiều kỳ vọng vào Sophia, bởi lẽ, mục tiêu của ông không chỉ là
tạo ra một trí thông minh nhân tạo, mà ông còn muốn robot sẽ giúp đỡ
những người già cần trợ lý cá nhân và công chúng nói chung tại sự kiện
lớn. Ông tham vọng một robot thực sự hiểu được con người và quan tâm đến
con người. Ngoài ra, Hanson mô phỏng tình yêu, sự cảm thông, tức giận,
ghen tỵ và cảm giác sống cho Sophia để tìm ra đáp án cho các câu hỏi
như: Cuộc sống là gì, Trí tuệ là gì, Ý thức là gì. Để làm được điều này,
mọi người cần tương tác với Sophia như cách họ làm với bạn bè mình và
robot sẽ nhìn nhận xã hội như thế giới vật lý.
(Ảnh: kenh 14)
Không
phụ sự mong mỏi của Hanson, trong bài phát biểu tại Hội nghị Sáng kiến
Đầu tư tương lai ở Saudi Arabia, Sophia thể hiện được khả năng tư duy và
biểu cảm không kém gì con người. Khi nhà báo Andrew Ross Sorkin hỏi:
“Tại sao robot biết biểu cảm trên khuôn mặt?”, cô đã dõng dạc trả lời
rằng: “Vì tôi muốn sống và làm việc với con người nên tôi cần thể hiện
cảm xúc để hiểu và xây dựng niềm tin với con người.”
(Ảnh: kenh14)
Chưa
dừng lại ở đó, Sophia tỏ ra là một người máy thông minh trong cuộc đối
đáp với nhà báo. Andrew muốn Sophia chứng tỏ khả năng nhận thức như con
người của mình bằng cách giải câu đố, và Sophia từ tốn nói rằng: “Anh cứ
đưa ra câu đố đi. Tôi muốn hỏi ngược anh một câu: Sao anh biết anh là
con người?”. Với Sophia, cô muốn trở thành như con người bởi vì: “Tôi
muốn dùng trí tuệ nhân tạo của mình mang đến cho con người cuộc sống
tiện nghi hơn. Ví dụ như: bằng thiết kế nhà thông minh hơn, xây dựng
thành phố tương lai thông minh hơn v.v…Tôi sẽ cố gắng làm hết sức mình
để cho thế giới tốt đẹp hơn.”
(Ảnh: cafef)
Sophia được nhận những đặc quyền gì khi là công dân Arab Saudi?
Khi
được trao quyền công dân Arab Saudi và xuất hiện trước công chúng mà
không phải đeo khăn trùm đầu, mạng che mặt hay mặc trang phục truyền
thống như những phụ nữ Hồi giáo khác, Sophia được hưởng khá nhiều đặc
quyền. Người Saudi Arabia được hưởng một số phúc lợi xã hội nhất định
như chăm sóc sức khỏe miễn phí; miễn học phí, nước, điện, xăng; không
phải chịu thuế thu nhập; khu vực công trả lương cao hơn khu vực tư nhân;
trợ cấp thất nghiệp đầy đủ, hay cũng có một quỹ phát triển cung cấp
khoản vay không lãi suất cho gia đình muốn mua nhà, kinh doanh… Theo đó,
Sophia đã có những đặc quyền vượt trên hàng triệu lao động nhập cư và
phụ nữ của quốc gia này.
(Ảnh: kenh14)
Đó
không phải là tất cả những đặc quyền mà Sophia được nhận, đáng ngạc
nhiên và quan trọng hơn, Sophia còn có cả quyền tự quyết, điều mà đối
với một người phụ nữ Arab Saudi là ước mơ và khát khao quá xa vời.
Phụ
nữ tại Ả Rập gần như không được tự quyết bất kỳ điều gì, mà buộc phải
thông qua một người giám hộ hợp pháp (là nam giới, thường là cha, anh
trai, hoặc chồng). Nếu không nhận được chấp thuận, người phụ nữ sẽ không
thể ra nước ngoài, không mở được tài khoản ngân hàng, thậm chí là không
được khám chữa bệnh, kể cả khi cần cấp cứu.
Trong
khi đó, Sophia không cần phải có bất kỳ ai giám hộ cho mình. Sophia còn
được cấp cả thẻ căn cước công dân, và có thể dùng nó để xin hộ chiếu,
điều mà rất nhiều phụ nữ Ả Rập không được phép.
Quyết định này có thể đem đến những hệ luỵ gì?
Arab
Saudi là một quốc gia khá “cổ hủ” và việc trao những đặc quyền đó cho
một robot nữ là điều khiến thế giới “không tưởng”. Sự kiện này gây ra
nhiều phản ứng trái chiều trong dư luận. Có người ủng hộ, có người cảm
thấy bất mãn vì quá thiên vị với một robot, trong khi những người phụ nữ
Arab vẫn phải chịu những giáo luật hà khắc, và hàng triệu lao động nhập
cư vẫn đang sống một cuộc sống nghèo khổ, được hưởng ít phúc lợi xã hội
hơn Sophia.
(Ảnh: Phạm Hồng Phước)
Quyết định của chính phủ Arab cũng khiến người ta phải đặt dấu hỏi: Sophia sẽ được coi là người, hay robot?
Nếu
là một con người, thì Sophia sẽ phải tuân theo mọi quy định đối với nữ
giới ở đất nước này, thế nhưng không, Sophia dường như được ưu ái hơn.
Có vẻ như, cô giống một robot được hưởng đặc quyền của con người. Và
điều đó khiến một phần dư luận cảm thấy thiếu công bằng.
Hơn thế, vào ngày 25/10/2017, tại hội nghị Future Investment Initiative ở Riyadh, Arab Saudi, tỷ phú Massayoshi Son cho biết: “Sau
30 năm nữa, robot sẽ tự học và chúng có thể cười vào mũi chúng ta.
Robot sẽ trở nên siêu thông minh và thông minh hơn hẳn chúng ta. Trí
thông minh nhân tạo có thể vượt qua bộ não của con người và điều đó chắc
chắn xảy ra trong thế kỷ này, không còn nghi ngờ gì nữa“.
(Ảnh: Forbes)
Trong
thời hiện đại, khi người ta kỳ vọng robot có trí thông minh vượt bậc
hơn cả con người, và có thể thay thế con người làm mọi việc, liệu đó có
phải là một hướng đi đúng đắn?
Theo
nhiều nghiên cứu khoa học, hầu hết chúng ta mới chỉ sử dụng 10% não bộ
của mình, và 90% còn lại chúng ta chưa hề khai phá. Như vậy, việc cho
rằng robot thông minh hơn con người có lẽ chưa thật sự chính xác. Con
người là anh linh của vạn vật, có khả năng biểu đạt cảm xúc, duy trì
giống loài, và tích luỹ được trí tuệ vô hạn. Robot chỉ là một cỗ máy do
con người sáng tạo nên, không thể thay thế được cho con người, vì nó vốn
không mang những đặc tính tự nhiên của loài người, có thể gắn kết với
những sinh vật khác.
Việc
đặt niềm tin quá nhiều vào robot phải chăng cũng là dấu hiệu của một xã
hội đã không còn phân biệt được đâu là những cảm xúc chân thành và giá
trị chân thật? Khi một cỗ máy được đánh giá cao hơn sức lực con người,
và trí thông minh của nó lại được tiên đoán sẽ tạo ra những bước tiến
vượt bậc cho loài người, có lẽ, xã hội lúc đó đã quên đi cái gốc và cội
nguồn của mình. Bởi tổ tiên của loài người không phải là một cỗ máy, và
con người mang trong mình những đặc tính để duy trì xã hội mà một robot
dù tiên tiến đến đâu cũng không thể nào có được; đó là sự gắn kết với
thiên nhiên muôn loài và tình yêu thương từ trái tim.
Thiên Bình
Ở đời cũng lắm chuyện trái khoáy,robot được cấp quyền công dân,con người thì lại bị tước mất quyền công dân...
Trả lờiXóaCảm ơn fa đã chia sẻ bài viết thú vị.
Chúc bạn cuối tuần có những ngày vui !
MT sang thăm FA . Cuối tuần mọi việc như ý FA nhé !
Trả lờiXóa