Cách đọc một con số như thế nào cho đúng trong tiếng Việt?

Hôm nay tình cờ nghe một bài của GS viết về sự độc hại của Mì ăn liền dưới dạng video trên youtube.com, tôi được nghe một cô đọc năm 2012 như sau: "Năm 2 ngàn KHÔNG trăm mười hai". Đã từ lâu, tôi rất ngạc nhiên tại sao có quá nhiều người VN chúng ta đọc sai con số như thế, trong đó có cả các vị có bằng cấp TS về Kinh Tế học. Nước VN chúng ta cứ tự hào mình giỏi Toán, có ông Ngô Bảo Châu đoạt giải Toán Học cao quí nhất với giải Nobel về Toán học mà tại sao lại có thể đọc một cách sai lạc căn bản về con số lâu nay như thế này được, mà không ai thèm lên tiếng chỉnh sửa?????

Tôi đã hơn một lần viết email gửi cho vài đài truyền thông như RFA, RFI, nhưng tiếc thay chả có ai thèm để mắt đến. Nay tôi gửi email này đến GS, vì hy vọng rằng GS với kiến thức rộng rãi, có nhiều uy tín trên internet, may ra có thể đánh động đến nhiều người mà sửa đổi lỗi lầm rất sơ đẳng này cho tiếng VN thêm chính xác. Xin GS đọc email của tôi dưới đây, chưa kịp gửi thêm một lần nữa cho các đài truyền thông Việt ngữ, về vấn đề "Cách đọc một con số như thế nào cho đúng????".

Rất mong nhận được ý kiến cùng sự tiếp tay của GS để phổ biến email này nhằm sửa lỗi sai căn bản trong cách đọc một con số trong tiếng Việt.

Trân Trọng.

PS: Riêng về vấn đề dịch từ Anh ngữ ra tiếng VN, những người VN ở trong nước vì có vốn liếng tiếng Anh ít ỏi, lại học ngôn ngữ theo lối "ăn đong", "dịch theo từng chữ một, thay vì theo nguyên ý" cho nên tiếng VN ngày nay được sử dụng sai lạc một cách ngô nghê. Vấn đề này chúng ta có thể nói cả năm cũng không hết và cần đến nhiều người trong các ngành chuyên môn khác nhau mới có thể sửa được!!! Tuy nhiên, có một vài từ thông dụng căn bản thí dụ như chữ "email account" lại được nhiều người dịch là "tài khoản điện thư" trong khi nó chả có dính dáng gì đến "tài" cả!!!! Trong ngành Ngân Hàng, Tài Chánh, thì chữ account có thể được dịch như thế vì "tài = tài chánh, hay có liên quan đến tài chánh". Theo tôi, chữ "email account" nên được dịch là "LỆ khoản điện thư" thì đúng hơn. Vì khi ta mở một account cho một email, chúng ta cần phải tuân thủ một số luật lệ, nguyên tắc mà công ty chủ quản đặt ra.

*****

Là một người VN "yêu tiếng VN từ khi mới ra đời", cho nên tôi rất đau lòng khi nghe qua các đài phát thanh nhiều người dùng sai tiếng Việt một cách be bét. Chuyện này thì đã có nhiều bài viết nêu lên đã đầy lỗ tai, chỉ có điều là quí vị có muốn sửa chữa hay không? Một trong những cái sai tôi nghe hàng ngày đó là các vị cứ lải nhải đọc con số: 2014 là "Hai ngàn, KHÔNG TRĂM, mười bốn". Kính thưa quí vị, thực không có gì là ngô nghê hơn và đáng xấu hổ hơn nếu chúng ta thử dịch ra xem tiếng Anh, tiếng Pháp, hay bất kì một thứ ngoại ngữ nào, có dân nước nào lại đọc con số kì cục như chúng ta không???? Lạ một điều là ngay cả những người có bằng Tiến Sĩ, hay Bác Sĩ cũng đọc sai như thế. Nước VN ta có một ông TS cũng vừa đoạt giải cao nhất trong Toán Học cũng không thấy nói năng gì đến việc này !!!!

Chương trình toán của bậc Tiểu Học đã dạy cho học sinh sự tạo thành con số như thế nào. Con số 2014 được tạo ra như sau:

2 x 1,000 = 2,000 (hàng ngàn)
0 x 100 = 0 (hàng trăm)
1 x 10 = 10 (hàng chục)
4 x 1 = 4 (hàng đơn vị)

Nguyên tắc căn bản của Toán Học là "Bất kì một số nào được nhân với số không, cũng đều có kết quả là con số không". Do đó, kết quả ở hàng trăm của con số 2014 là Zero và không được kể tới. Trong tiếng Anh, người ta chỉ đọc hay viết trên tấm chi phiếu bằng chữ "Two thousand, and fourteen", không ai đọc hay viết "Two thousand, Zero hundred, and fourteen" bao giờ!!! Chúng ta chỉ đọc đơn giản là "Hai ngàn, mười bốn" hoặc cầu kì hơn một chút: "hai ngàn lẻ mười bốn" là đủ.

Nếu đọc theo kiểu sai trật của VN ta như quí vị đang dùng, thì những con số như: 2,000,014 phải đọc là "Hai triệu, KHÔNG TRĂM NGÀN, KHÔNG CHỤC NGÀN, KHÔNG NGÀN, KHÔNG TRĂM, mười bốn" hay sao???? Không có một ngôn ngữ nào trên thế giới đọc con số kiểu này cả, ngoại trừ tiếng Việt !!!!

Kính mong quý vị cho phổ biến email góp ý này và cùng nhau sửa lại cách đọc cho đúng hơn, tránh cho sự sai lầm này đang ngày càng lan rộng trong người Việt trong cũng như ngoài nước. Ngành truyền thông cũng là một công cụ có thể làm lan rộng cái đúng hoặc sai của một ngôn ngữ. Kính mong quý vị lưu tâm cho và xin cám ơn quý vị đã đọc bài viết này.

Châu Hải

****

Ý kiến độc giả :

Tác giả hấp thụ văn hoá ngoại quốc học cao hiểu rộng rồi đem văn hóa đó về giảng cho dân Việt nên chê dân Việt dài dài. Phương pháo sư phạm khi dạy học cho học sinh vỡ lòng mới biết làm toán thì rất minh bạch, bắt đầu từ con số đơn vị rồi lên hàng chục, hàng trăm, hàng ngàn, hàng vạn hàng ức, hàng triệu. Mỗi con số và mỗi hàng số đều phân minh, nối đuôi nhau liên tục, không ngắt khoảng hoặc bỏ qua. Bổng nhiên có một thằng Mỹ đến cười ngạo rồi dạy thằng bé Việt mới bắt dầu viết chữ số rằng: mày hãy đọc 2014 là twenty fourteen (hai mươi mười bốn). Rồi lại có thằng Tây mũi lỏ đến sửa sai rằng mi phải đọc vingt quatoze. Ông thầy Việt nam bước vào lớp nghe vậy liền đá đít hai thằng Tây Mỹ đi và nói rằng : Hai thằng bây dạy theo kiểu đem cái cày đặt trước con trâu. Phương pháp sư phạm là phải dạy trật tự trước, dạy luật trước, rồi sau khi dã rành trật tự và luật thì mới dạy thêm về cách viết tắt, rút gọn để phá trật tự căn bản đó nghe chưa. Ví dụ ở Việt Nam ông thầy dạy trẻ chia bản số ra thành 4 cột cho hàng đơn vị, hàng chục hàng trăm và hàng ngàn và ông bắt đầu đọc các hàng số 2234 là : hai ngàn – hai trăm – ba mươi - bốn. Học sinh điền vào các cột đúng y chang không sai chút nào. Nhưng khi ông giáo sư Châu Hải vào đọc 2014 là hai ngàn – mười - bốn thì học sinh chưng hửng hỏi ông : "Thưa thầy Hàng trăm là bao nhiêu" thì ông Châu Hải buộc phải giải thích thêm một bài học mới là : "Khi thây không đọc hàng trăm thì các em phải hiểu đó là SỐ KHÔNG". Và học sinh từ đó hiểu rằng KHÔNG ĐỌC GÌ là SỐ KHÔNG (tức Zero). Ha ha thật là rườm rà phải không ? Nhưng ông thầy Châu Hải lại chê học trò Việt Nam là ngu đấy ! Nhưng khi ông về Mỹ và viết một hàng số dài chẳng hạn gồm 15 con số 245005670204100 thì ông không thể nín thinh với con số không được, mà phải đọc rõ ràng là zero.. zero.. zero vv cho từng con số không chứ không thể bỏ sót một con SỐ KHÔNG nào cả.

Bị ám ảnh văn hóa Tây Mỹ thì khá rườm rà đấy nhé. Văn hoá VN rõ ràng minh bạch lắm, 12 phải được đọc là mười (10) [và] hai (2) chứ không phải như Tây là đặt thêm chữ douze và Mỹ là twelve luộm thuộm quá chừng, nhưng lại có kẻ chấp nhận sự luộm thuộm đó là khuôn mẫu lý tưởng của mình đẻ đi dạy sự luộm thuộm đó cho dân Việt rất Ngu dưới con mắt của ông. Ha ha !!

Tụi Tây Mỹ không đọc "KHÔNG TRĂM" thì kệ cha chúng nó, mắc chi phải bát chước lối "nuốt chữ" của chúng để phải luộm thuộm và lầm lẫn !! Trong ngành điện toán, mỗi con SỐ KHÔNG đều phải được ghi nhận và nêu rõ chứ không thể nào bỏ qua !!

Tiếng Mỹ khuôn mẫu của thầy Châu Hải cũng có nhiều cái dị thưòng đó mà, thế mà thầy cũng phải nhắm mắt chấp nhận, chẳng hạn hai chữ WOUND (vết thương) và WOUND (quá khứ của động từ WIND tức "vặn xoáy") tuy viết giống nhau nhưng phải đọc khác nhau để cho người ta không lầm lẫn đó thôi. Thầy Châu Hải phải văn vẹo uốn cái lưỡi của thầy để bắt chước đọc theo cho giống Mỹ rồi lại quen thói học thuội đó để đi chê bai dân Việt không biết làm khỉ hay vẹt như thầy. Ha ha !!

Riêng về chữ "tài khoản" mà ông Châu Hải phê bình thì có đúng một phần, vì trong bao nhiêu Account người ta dùng thì chỉ có Account của ngân hàng mới được gọi đúng nghĩa là "tài khoản" mà thôi. Trước năm 1975, ngưòi Nam Việt Nam dùng chữ Chương Mục cho từ ngoại ngữ Account,. Chỉ khi nào liên quan đến "chương mục ngân hàng" thì người ta mới xài chữ tài khoản mà thôi.

JB Trường Sơn