Trang

30/04/2024

Quang Trung Đại Đế

Sử Việt dở nhất là chỉ nói đến chiến tranh, làm cho nhiều người Việt cứ tưởng ông cha ta chỉ biết chém giết. Đọc chính sử và các các thể loại sách sử, thiếu hẳn lịch sử về văn hóa, xã hội, giáo dục, khoa học, kỹ thuật, kinh tế.

Do thiếu các phần này, nhiều khi các lý giải về chiến tranh cũng ngây ngô mà thiếu chiều sâu. Đó là chưa kể, lịch sử được viết nhiều khi cũng thiên lệch đến ngô nghê.

Ví dụ như sử nhà Lê hay nhà Nguyễn mô tả quân Tây Sơn là giặc cỏ (tất nhiên rồi, cả hai nhà đó đều có ân oán với Tây Sơn).

Thế là các “học giả” hiện đại trích cú tầm chương rồi phán quân Tây Sơn là giặc, đi đến đâu là cướp giết đến đó và sử dụng nó như là một luận điểm để chỉ trích chính sử Việt Nam hiện nay là tôn vinh Tây Sơn vì mục đích chính trị.

Thử lấy một vài sự kiện để tìm hiểu chuyện này. Trận Rạch Gầm-Xoài Mút, quân Tây Sơn phục kích ở trên sông và trên bộ mấy trăm chiến thuyền kèm theo pháo binh và quân sỹ mấy ngày trời. Việc điều động quân như vậy trên đồng bằng sông nước miền Tây thì khó mà che mắt hết người dân địa phương. Vậy mà không có một người dân địa phương nào báo tin cho liên quân Nguyễn Ánh-Xiêm. Như vậy thì biết lòng dân ở đâu. Đọc sách thì phải có tư duy chứ không phải chỉ đọc lấy con chữ.

Khi lên ngôi, vua Quang Trung cho dịch sách từ chữ Hán ra chữ Nôm, sử dụng chữ Nôm làm quốc ngữ, và xây dựng hệ thống giáo dục phổ thông đến tận làng xã. Mục tiêu là mang giáo dục đến toàn dân.

Đây có lẽ là hệ thống giáo dục phổ thông đầu tiên trên thế giới.

Ngay cả cái nôi của cách mạng công nghiệp là Anh thì cũng mãi đến thế kỷ 19 mới có khái niệm này.

Nếu Quang Trung không mất sớm, hệ thống giáo dục này không bị nhà Nguyễn bãi bỏ, thì có lẽ Việt Nam là quốc gia đầu tiên trên thế giới có toàn dân biết đọc biết viết. Nội chuyện đó không, không biết Việt Nam sẽ tiến về đâu! Giặc cỏ mà tư duy và hành động như thế? Người ta nói gió tầng nào gặp mây tầng đó. Không phải ai cũng hiểu được chính sách giáo dục của Quang Trung.

Một chuyện nữa là Quang Trung có tư tưởng rất tiến bộ về giới, trọng dụng nhiều quan viên là phụ nữ mà nổi tiếng nhất là Bùi Thị Xuân.

Trong khi đó phần lớn thế giới lúc đó vẫn xem phụ nữ là tài sản của đàn ông và không có địa vị gì trong xã hội. Có thể nói ông là ông vua hiện đại nhất thế giới thời bấy giờ về tư tưởng.

Khác với các vương triều Á Đông thời đó vẫn còn bám vào Nho giáo để cai trị và vận hành xã hội, Quang Trung phát triển thương mại mạnh mẽ và xây dựng một nền kinh tế thực dụng gần gũi với thế giới tư bản hơn là phong kiến.

Giao thương mạnh mẽ với thế giới cũng giúp cho khoa học kỹ thuật thời Tây Sơn phát triển.

Dẫn tới việc trang bị vũ khí quân Tây Sơn hiện đại hơn của Xiêm (thời đó cũng rất mạnh, Xiêm duy trì được thế mạnh này khá lâu nên không bị thuộc địa hóa như các nước châu Á khác) và quân Thanh.

Do đó, dù ít quân hơn nhiều, quân của Quang Trung vẫn thắng Xiêm và Tàu áp đảo.

Ngoài mạnh hơn về hỏa lực, quân Tây Sơn hành quân cũng rất nhanh với đầy đủ hỏa lực đạn dược và lương thực, chứng tỏ trình độ logistics cũng vượt trội.

Nhiều người nói Quang Trung là thiên tài quân sự, nhưng mà thiên tài chỗ nào thì không lý giải được vì không nắm được chính sách kinh tế, xã hội, khoa học của ông.

Nội 3 chuyện này: xây dựng giáo dục phổ thông, bình đẳng giới, phát triển thương mại và khoa học kỹ thuật; vua Quang Trung có tư duy và trình độ vượt ra ngoài tư tưởng Nho giáo và rất hiện đại so với thế giới thời bấy giờ.

Vậy mà hôm qua có đọc một bài của một anh quản lý nhóm “khai phóng” gì đó lại lấy hệ quy chiếu Nho giáo ra đánh giá là vua Quang Trung có chính danh hay không.

Sau khi vua Quang Trung mất, vua Gia Long thống nhất đất nước.

Tuy vua Gia Long cũng là một người có tư tưởng khá tiến bộ về kinh tế như mở rộng giao thương, nhưng ông lại không có tầm nhìn về giáo dục phổ thông nên bãi bỏ luôn hệ thống giáo dục phổ thông còn trong trứng nước của nước nhà.

Đến các thế hệ sau của nhà Nguyễn thì càng ngày càng đi lùi về tư duy, bám vào Nho giáo để củng cố quyền lực, triệt tiêu giai cấp tư bản còn non trẻ. Chỉ sau 3 đời, VN yếu đến độ thua vài chiến thuyền của Pháp.

Nếu chính sách kinh tế, giáo dục, khoa học kỹ thuật, xã hội của Quang Trung được tiếp nối, VN có lẽ đã khác!

Ho Dac Nga.

 

29/04/2024

Truyện ngắn: Người đầu bếp già - Paustovsky

Một buổi tối mùa đông năm 1786, trong ngôi nhà gỗ nhỏ ở ngoại ô thành Viên, người đầu bếp cũ của bá tước Tun- một ông lão mù- đang hấp hối.

Nói cho đúng, đó cũng chẳng phải là nhà, mà chỉ là một chiếc lều canh rách rưới ở sâu trong vườn. Khu vườn ngập những cành mục bị gió đánh gẫy. Những cành cây kêu răng rắc dưới mỗi bước đi và con chó được xích trong chuồng bắt đầu gầm gừ khe khẽ. Nó cũng như chủ nó, đang hấp hối vì tuổi già và giờ đây không còn sủa được nữa.

Người đầu bếp bị hỏng mắt vì hơi nóng của bếp lò từ mấy năm về trước. Viên quản lý của bá tước cho ông lão ở trong túp lều canh và thỉnh thoảng cho ông vài flôrinh.

Ông lão ở với con là Maria, một cô gái mười tám tuổi. Đồ đạc trong lều vẻn vẹn có một cái giường, mấy chiếc ghế khập khiễng, một cái bàn thô, một số đồ sứ đã rạn nứt và một chiếc dương cầm kiểu cổ- của cải độc nhất của Maria.

Chiếc dương cầm đã cũ lắm, cũ đến nỗi mỗi khi có những tiếng động vang lên ở chung quanh những dây đàn lại rung lên rất lâu và khẽ. Không ai có thể bước vào nhà mà không được cây đàn đón tiếp bằng một âm thanh run rẩy và già yếu.

Khi Maria đã làm xong việc rửa mình cho người cha hấp hối, mặc chiếc áo trắng và lạnh giá vào cho ông, ông lão bảo cô: Cha không thể mời cha xứ đến rửa tội, nhưng trước khi chết cha muốn cho lương tâm mình được trong sạch.

Vậy phải làm thế nào, thưa cha? – Maria lo lắng hỏi.

Ông lão nói: Con hãy ra đường và mời người đầu tiên mà con gặp vào nhà để rửa tội cho một người đang hấp hối. Không ai nỡ từ chối con đâu.

Phố thì vắng tanh… – Maria lẩm bẩm, với lấy khăn choàng lên đầu và bước ra.

Nàng chạy qua khu vườn, khó nhọc mở hai cánh cổng sắt gỉ. Phố vắng. Gió lùa lá rụng chạy trên mặt đường và từ trên bầu trời đen tối những hạt mưa rơi lạnh lẽo.

Maria đợi rất lâu và nghe ngóng. Cuối cùng nàng thấy một người đi dọc theo hàng rào, vừa đi vừa hát. Nàng tiến lên mấy bước, va phải anh ta và kêu lên. Người đàn ông dừng lại hỏi: Ai vậy?

Maria nắm tay người đàn ông và nàng run rẩy nói lại lời yêu cầu của cha mình.

Được rồi, – người đàn ông bình thản nói. – Tôi không phải thầy tu, nhưng không sao, ta đi thôi.

Hai người bước vào nhà. Dưới ánh sáng của ngọn nến Maria nhìn thấy một người gầy gò bé nhỏ. Chàng vứt chiếc áo mưa rơi xuống ghế. Người lạ mặt ăn vận sang trọng và giản dị – ánh nến lấp lánh trên chiếc camidon màu đen, trên những khuy pha lê và chiếc cổ áo thêu ren.

Người lạ mặt còn trẻ lắm. Chàng lắc đầu như đứa con nít, sửa lại bộ tóc giả rắc phấn, nhanh nhẹn đẩy chiếc ghế đẩu lại bên giường rồi ngồi xuống, đầu hơi cúi, chăm chú và vui vẻ nhìn vào mặt người hấp hối.

Xin cụ cứ nói! – Chàng bảo. – Rất có thể, với quyền lực không phải do trời, mà do nghệ thuật mà tôi phụng sự, tôi sẽ làm cho những phút cuối cùng của cụ được thanh thản và cất đi gánh nặng đè lên tâm hồn cụ.

Tôi suốt đời làm việc cho tới mù hai con mắt. – Ông lão lẩm bẩm và nắm tay người lạ mặt kéo lại gần mình hơn. – Và ai làm việc, người đó không có thì giờ để phạm tội. Khi vợ tôi bị lao- vợ tôi tên gọi Mácta- thầy thuốc cho nàng một đơn gồm nhiều thứ thuốc đắt tiền, buộc phải cho nàng ăn kem sữa và quả vả khô, uống rượu vang đỏ hâm nóng, vì vậy tôi đã ăn cắp trong bộ đồ ăn của bá tước Tun một chiếc đĩa vàng nhỏ, đập vụn ra rồi mang bán. Tôi rất khổ tâm phải nghĩ đến việc này bây giờ, và cũng khổ tâm khi phải giấu con gái tôi: tôi đã dạy nó không đụng đến một hạt bụi trên bàn người khác.

Vậy chứ có ai trong những người hầu bá tước phu nhân vạ lây vụ đó không ? – Người lạ mặt hỏi.

Thưa ngài, tôi xin thề rằng không có ai khổ vì chuyện đó. – Ông lão trả lời và khóc. – Nếu tôi biết rằng vàng cũng chẳng cứu được Mácta thì tôi cũng đã chẳng lấy trộm!

Người lạ mặt hỏi: Tên cụ là gì?

Jôhan Mâye, thưa ngài.

Vậy thì thưa cụ Jôhan Mâye! – Người lạ mặt nói, và đặt tay lên đôi mắt mù của ông lão. – Trước mọi người cụ không có tội. Việc cụ đã làm chẳng phải là tội lỗi, cũng chẳng phải là ăn trộm, ngược lại, có thể coi nó như một chiến công của tình yêu.

Amen! – Ông lão nói khẽ.

Amen! – Người lạ mặt nhắc lại. – Còn bây giờ, cụ hãy nói cho tôi biết ước nguyện cuối cùng của cụ.

Tôi muốn có người sẽ chăm sóc Maria.

Tôi sẽ làm việc ấy. Cụ còn muốn gì nữa không?

Người hấp hối bỗng mỉm cười và nói: Tôi muốn được nhìn thấy Mácta một lần nữa, thấy cả buổi đầu gặp gỡ khi tôi còn trẻ. Tôi muốn nhìn thấy mặt trời và khu vườn cũ này khi nó nở hoa vào mùa xuân. Nhưng cái đó không thể nào có được, thưa ngài. Xin ngài hãy đừng bực mình vì những lời lẽ ngu xuẩn đó. Bệnh tật đã làm cho tôi không còn sáng suốt.

Được. – Người lạ mặt nói và đứng dậy. – Được, – chàng nhắc lại, đến gần chiếc dương cầm và ngồi xuống chiếc ghế đẩu kê trước đàn. – Được, – chàng nói lớn lần thứ ba và bất thần một âm thanh lanh lảnh vang dội khắp lều như thể có hàng trăm viên pha lê rơi xuống sàn. – Cụ hãy nghe đây, – người lạ mặt nói. – Cụ hãy nghe và hãy nhìn đi.

Chàng bắt đầu chơi đàn, Maria về sau nhớ lại khuôn mặt của người khách lạ khi phím đàn đầu tiên rung lên dưới tay chàng. Một màu sắc kì lạ phủ lên trán chàng và trong đôi mắt chợt tối đi của chàng có một ngọn nến lung lay.

Lần đầu tiên sau nhiều năm chiếc dương cầm ca hết giọng. Tiếng đàn tràn ngập không riêng gian lều mà cả khu vườn. Con chó già bò ra khỏi chuồng, đầu ngả về một bên, nó chăm chú nghe, vẫy đuôi khe khẽ. Tuyết bắt đầu rơi, nhưng con chó chỉ ve vẩy đôi tai.

Tôi thấy rồi, thưa ngài. – Ông lão nói và gắng gượng ngồi dậy- Tôi thấy ngày tôi gặp Mácta và nàng, vì xúc động đã đánh vỡ bình sữa. Lúc ấy vào mùa đông, và Mácta cười. Nàng cười, – ông lão nhắc lại, chú ý nghe theo những tiếng róc rách của cung đàn.

Người lạ mặt tiếp tục chơi, mắt nhìn vào khung cửa sổ tối.

Còn bây giờ, – chàng hỏi, – cụ có nhìn thấy gì không?

Ông lão im lặng nghe ngóng.

Chẳng lẽ cụ không nhìn thấy ư? – Người lạ mặt nói nhanh và tiếp tục đàn. – Đêm đen bỗng thành màu lam nhạt, rồi lại thành màu da trời và ánh sáng ấm áp đã từ một nơi nào trên cao kia chiếu xuống. Trên những cành khô của cây cối trong vườn, những bông hoa trắng đang nở. Tôi cho đó là hoa táo mặc dù từ trong nhà này nhìn ra chúng giống hoa tuylip hơn. Cụ thấy không: tia nắng đầu tiên đã rơi xuống bức tường đá, sưởi ấm cho nó và từ đó hơi nước đang bốc lên. Chắc đó là do đám rêu ẩm ướt đang khô dần. Còn trời thì cứ cao lên mãi, xanh thêm mãi, đẹp thêm mãi và từng đàn chim đang bay trên thành Viên cổ kính của chúng ta về phương Bắc.

Tôi trông thấy tất cả những cái đó. – Ông lão kêu lên.

Bàn đạp rít lên khe khẽ và chiếc dương cầm cất cao giọng một cách trịnh trọng như thể không phải chỉ riêng mình nó mà là tiếng hát của hàng trăm giọng vui mừng.

Không, thưa ngài, – Maria nói với người lạ mặt, – hoa đó không hề giống tuylip. Đó là những cây táo cùng nở rộ vào một đêm.

Vâng, – Người lạ mặt trả lời – Đó là hoa táo nhưng chúng có những cánh lớn.

Mở cửa sổ ra, Maria! – Ông lão nói to.

Maria mở cửa sổ. Một luồng không khí lạnh ùa vào phòng. Người lạ mặt chơi rất khẽ và rất chậm. Ông lão ngã xuống gối, thở dốc, đôi tay quờ quạng trên tấm chăn. Maria chạy vội lại. Người lạ mặt ngừng chơi đàn. Chàng ngồi lặng người trước chiếc dương cầm như bị mê đi bởi âm nhạc của chính mình.

Maria kêu lên. Người lạ mặt đứng dậy và bước đến bên giường bệnh. Ông lão vừa thở hổn hển vừa nói: Tôi đã trông thấy tất cả, rất rõ như trong những năm xưa. Nhưng tôi không muốn chết mà không được biết… tên… tên Ngài…

Tôi là Wolfgang Amadeus Mozart l – Người lạ mặt trả lời.

Maria lùi lại và cúi xuống, đầu gối gần sát đất, trước nhạc sĩ vĩ đại. Khi nàng đứng dậy thì ông lão đã qua đời. Bình minh cháy đỏ ngoài cửa sổ và trong ánh sáng ban mai, khu vườn đã phủ đầy hoa tuyết.

Từ tuổi thơ tôi đã cảm nhận được cái đẹp của tình người khi đọc “Người đầu bếp già”, ” Bình minh mưa”, ” Lẵng quả thông”, “Tuyết”, ” Bông hồng vàng”…Tất cả những chuyện ngắn của Pauxtovsky đều mang vẻ đẹp tự nhiên, bình dị, sâu lắng. Vẻ đẹp đó là hành trang theo tôi suốt cuộc đời …

 

Tác giả: Paustovsky

Kim Ân dịch

 

 

28/04/2024

Gia tộc bí ẩn từng nắm giữ ngành tài chính toàn thế giới

Gia tộc bí ẩn từng nắm giữ ngành tài chính toàn thế giới: Tài sản lên tới 1.000 tỷ USD nhưng chưa ai từng xuất hiện trong danh sách người giàu

 Gia tộc Rothschild là một trong những gia tộc lâu đời, giàu có và danh tiếng nhất trong lịch sử thế giới. Có thể coi đây chính là gia đình nắm giữ ngành tài chính - ngân hàng khắp thế giới vào thế kỷ 18 và đặt nền tảng cho hoạt động kinh doanh ngân hàng hiện đại. Dù có tầm ảnh hưởng rộng khắp và tài sản khổng lồ, gia tộc Rothschild lại sống vô cùng kín tiếng và có nhiều bí mật gây tò mò.

Đế chế ngân hàng Rothschild

Gia đình Rothschild là người Do Thái có nguồn gốc từ Đức. Ông tổ của dòng họ là Mayer Amschel Rothschild (1744–1812), còn được gọi là “ông tổ của ngành ngân hàng”.

Rothschild là “triều đại ngân hàng” nổi tiếng nhất châu Âu, đã có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và gián tiếp đến lịch sử chính trị của châu Âu suốt 200 năm.

Mayer Amschel Rothschild đi lên từ bàn tay trắng chứ không phải quý tộc. Ông sinh trưởng ở một khu ổ chuột ở Frankfurt. Vì người Do Thái khi ấy vẫn còn bị phân biệt, Mayer phải chịu nhiều hạn chế. Nhưng điều đó không ngăn cản trí thông minh kinh doanh của ông. Ngay từ khi còn nhỏ, ông đã chứng kiến cha mình kiếm sống bằng nghề giao dịch tiền xu và nhiều mặt hàng nhỏ lẻ và từ đó truyền cảm hứng sáng lập ra cả ngành ngân hàng sau này.

Năm 12 tuổi, cha mẹ Mayer đều qua đời. Cậu bé 12 tuổi khi ấy đã một mình đến Hanover để học ngành tài chính, ngân hàng. Ông nỗ lực học hỏi từ chính các ông chủ ngân hàng của mình khi ấy. Năm 19 tuổi, Mayer Rothschild về quê nhà và làm công việc trao đổi tiền xu và buôn bán hàng hóa giống người cha quá cố. Thông qua công việc kinh doanh tiền xu, Mayer đã gặp Thái tử Wilhelm – người giàu nhất châu Âu khi đó.

 

Mayer Amschel Rothschild (1744–1812) là người đã đặt nền móng cho mô hình ngân hàng hiện đại

Nhờ mối quan hệ này, Mayer trở thành người tư vấn tài chính cho Thái tử và được tiến thân vào giới quý tộc. Dần dần, công việc làm ăn của ông ngày càng thịnh vượng.

Bước ngoặt quan trọng nhất là cùng với các con trai của mình, Mayer đã thành lập ngân hàng hoạt động theo kiểu hiện đại đầu tiên trên thế giới. Ngân hàng này vận hành theo phương thức đặt nền móng hoạt động ngân hàng ngày nay, với hoạt động cho doanh nghiệp vay vốn để kiếm lợi nhuận.

Cho đến cuối đời, cả Mayer và các con ông đã trở thành chủ ngân hàng quốc tế. Hệ thống ngân hàng của gia tộc trải rộng khắp nước Đức, sau đó lan ra London, Paris, Vienna và Naples,... Đến ngày nay, đế chế ngân hàng do gia tộc Rothschild thành lập ban đầu vẫn tiếp tục hùng mạnh và đặt dấu chân đến 5 châu.

Với khả năng nhạy bén trong kinh doanh, tất nhiên Mayer và con cháu mình cũng không chỉ dừng lại trong lĩnh vực ngân hàng và tài chính. Hoạt động kinh doanh của gia tộc Rothschild còn bao gồm khai thác mỏ, năng lượng, bất động sản và sản xuất rượu vang. Họ còn tài trợ cho những dự án lớn và quan trọng bậc nhất thế giới như kênh đào Suez.

Trong suốt tầm 200 năm, độ giàu có của gia tộc Rothschild có thể coi là vô song. Trong thời đỉnh cao, tổng tài sản của gia tộc ước tính lên tới 1.000 tỷ USD theo tỷ giá hiện tại. Rothschild vì vậy cũng được coi là gia tộc giàu nhất thế giới trong lịch sử hiện đại.

 Mayer Rothschild (thứ hai từ phải sang) với con cháu

Gia tộc vô cùng kín tiếng

Từ đầu thế kỷ 19, gia đình Rothschild cũng đã nổi tiếng với các hoạt động từ thiện, nhất là trong lĩnh vực nghệ thuật và giáo dục. Thậm chí nhiều người còn nói rằng gia tộc Rothschild đã định hình nên thế giới tài chính hiện nay.

Với nền móng vững chắc và hoạch định lâu dài, gia đình này đã tiếp tục phát triển sự giàu có của mình ở nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau trong nhiều thế kỷ. Họ vẫn tiếp tục nắm giữ quyền lực và tiền bạc đáng kể cho đến ngày nay.

Trước khi qua đời vào năm 1812, ông tổ Mayer Rothschild đã đưa ra nhiều quy định nghiêm ngặt đối với con cháu về cách quản lý tài sản gia đình. Ông tạo ra những quy tắc nghiêm ngặt nhằm mục đích duy trì tài sản qua các thế hệ và gia tộc Rothschild vẫn giữ được vị thế trên thương trường. Những người con cháu giỏi giang vẫn tiếp tục tự gây dựng nên khối tài sản của riêng mình.

Thế nhưng có một điều đáng chú ý là cái tên của thành viên dòng họ Rothschild chưa bao giờ xuất hiện trong danh sách các tỷ phú giàu nhất thế giới của các tổ chức và tạp chí uy tín.

Một lâu đài cổ châu Âu thuộc sở hữu của gia tộc cho đến ngày nay

Lý giải cho điều này đơn giản là vì khối tài sản khổng lồ của gia tộc Rothschild đã được chia cho nhiều thế hệ thừa kế trong suốt những năm qua. Mayer Rothschild có tổng cộng 7 người con và hàng chục người cháu.

Trong khi đó, những danh sách như danh sách tỷ phú của Forbes mới chỉ xuất hiện trong thời gian gần đây và chỉ bao gồm những cá nhân giàu có nhất được biết đến chứ không phải các gia đình. Sự giàu có của gia đình Rothschild đã có từ nhiều năm trước và do đó đã bị suy giảm qua nhiều thế hệ vào thời điểm này.

James Rothschild - chắt của Mayer Rothschild kết hôn với người mẫu Nicky Hilton, người thừa kế của chuỗi khách sạn Hilton nổi tiếng

Bên cạnh đó, các thành viên gia tộc Rothschild từ trước đến nay sống khá kín tiếng. Họ hiếm khi xuất hiện công khai trước công chúng và không ai chọn theo những ngành nghề gây chú ý như diễn giả, minh tinh. Vì vậy, truyền thông ngày nay không nhắc đến gia tộc Rothschild không quá nhiều là chuyện dễ hiểu.

Thu Lê 

27/04/2024

Vì sao một số người tử vong mà đôi mắt vẫn mở, nhất là người đột tử?

   Trong các nền văn hóa truyền thống khác nhau, người ta thường tin rằng con người nên nhắm mắt sau khi chết. Khi một ai đó "chết không nhắm mắt" thì thường gắn liền với một ý nghĩa đặc biệt nào đó, chủ yếu ngụ ý rằng người đó chết vì sợ hãi, chết trong một cách không dễ dàng hoặc có những điều lo lắng hay mong muốn chưa được thực hiện.

Rõ ràng, những suy luận này từ góc độ y học thì không có cơ sở.

Một số người “chết không nhắm mắt" thực ra là hiện tượng tự nhiên. Người ta thường quan niệm mở mắt là một hành vi chủ động, còn nhắm mắt là thụ động nên cho rằng nhắm mắt sau khi chết là một “trạng thái tự nhiên” và là điều đương nhiên. Thực chất, dù mắt mở hay nhắm thì đó cũng là một quá trình vận động chủ động của các cơ xương dưới sự điều khiển của dây thần kinh. Mắt của chúng ta là một công cụ quang học chính xác, chuyển động của nhãn cầu cũng rất tinh vi, được điều khiển bởi 6 cơ ngoại nhãn dưới sự chi phối của nhiều dây thần kinh sọ.

Nói một cách tương đối, việc mở và đóng các khe mắt (còn gọi là mở và nhắm mắt) tương đối đơn giản, chủ yếu thông qua dây thần kinh sọ số VII (tức là dây thần kinh mặt), dây thần kinh sọ não III (tức là dây thần kinh vận nhãn) và các sợi thần kinh giao cảm.

Các cơ liên quan chủ yếu là cơ vòng mắt, được chi phối bởi dây thần kinh mặt và là cơ chính chịu trách nhiệm cho việc nhắm mắt. Cơ nâng mí mắt trên được chi phối bởi dây thần kinh vận nhãn có nhiệm vụ nâng mí mắt trên và mở mí mắt.

Việc con người qua đời được đánh dấu bằng tình trạng ngừng tim và ngừng hô hấp, do mô não nhạy cảm nhất với tình trạng thiếu oxy nên các dây thần kinh sẽ mất ngay chức năng. Biểu hiện nổi bật nhất là các cơ trên toàn cơ thể ngay lập tức rơi vào trạng thái trì hoãn hoàn toàn và vĩnh viễn, hay còn gọi là là trạng thái "mềm nhũn" sơ cấp trong y học.

Ở mắt, biểu hiện chủ yếu là giãn đồng tử, các dây thần kinh điều khiển cơ vòng mắt và cơ nâng mí mắt trên bị tê liệt, mắt mất khả năng chủ động tiếp tục cử động đóng mở, dây

thần kinh giao cảm bị tê liệt, mi mắt cũng mất đi độ căng, mí mắt trên sẽ xuất hiện trong tình trạng sụp xuống. Vì vậy, nhìn chung, sau khi chết, về lý thuyết, mí mắt mất đi độ căng nên tất yếu sẽ sụp xuống một cách tự nhiên nhưng không phải bắt buộc sẽ hoàn

toàn nhắm lại. Ai đang mở mắt vẫn sẽ tiếp tục mở mắt, ai đã nhắm mắt thì sẽ nhắm mắt khi chết. Vậy nên nhiều người rơi vào trường hợp tử vong đột ngột vẫn sẽ mở mắt như trạng thái trước đó. Một số người sẽ chỉ cụp mí mắt xuống hờ kiểu nửa mở nửa khép. Khi nhìn thấy tình trạng này, chúng ta chỉ cần dùng tay vuốt nhẹ mí mắt của người vừa qua đời, các cơ mềm ra sẽ dần khép lại.

Tóm lại, mắt có thể mở hoặc nhắm sau khi qua đời, phần lớn là ngẫu nhiên và phản ánh trạng thái chuyển động của cơ mí mắt tại thời điểm não dừng hoạt động. “Chết không nhắm mắt” là hiện tượng sinh lý tự nhiên nhưng trong đời thực thường bị gán cho nó một màu sắc huyền bí. Nhắm mắt hay không nhắm mắt sau khi chết không có ý nghĩa phi y học, không phải là dấu hiệu của sự hoảng sợ cũng không phải là biểu hiện của sự hối tiếc vì những mong muốn chưa được thực hiện.

Thu Lê

                   

25/04/2024

Truyện Vui

           



Con nào vậy

Đang gọi điện nói chuyện với vợ vui vẻ thì bỗng nhiên vợ nghiêm giọng:

  Con nào vừa cười híhí vậy?

  Có ai đâu!

  Nè, đừng có mà chối, về nhà biết tay.

    … rụp…

Bài học rút ra: không nên gọi điện thoại cho vợ khi đi ngang chuồng ngựa.

 

Hỏi kỹ

Buổi học đầu tiên, cô giáo hỏi học sinh: Tuấn, bố con làm gì?

  Dạ bố con làm chủ chuỗi siêu thị.

  Mời con lên bàn đầu ngồi.

  Phong, bố con làm gì?

  Bố con làm giám đốc bệnh viện.

  Con cũng lên bàn đầu ngồi.

  Đạt, thế bố con ở đâu?

  Dạ bố con ở đồn công an.

  Hai đứa kia xuống bàn hai, Đạt lên ngồi bàn đầu. Thế bố con làm gì ở đồn công an?

  Con không biết ạ, người ta vừa mời lên sáng nay.


Thà chết chứ không thừa nhận mình thuộc size S, M, L



Cảnh Báo!!


Không có tiền vậy mà sướng


















Sưu tầm

24/04/2024

Cụ ông 60 tuổi đã nghỉ hưu vẫn kiếm gần 2 triệu tỷ đồng năm vừa qua, nhiều thứ 2 thế giới chỉ sau Mark Zuckerberg

   Mark Zuckerberg đã có một năm kiếm bộn tiền khi tổng tài sản tăng 112,6 tỷ USD nhờ giá cổ phiếu Meta tăng gấp 3 lần sau khi sa thải hàng loạt lao động để cắt giảm chi phí.

Tổng tài sản của Mark Zuckerberg hiện vào khoảng 177 tỷ USD, mức kỷ lục của nhà sáng lập Facebook trong danh sách World’s Billionaires do Forbes bình chọn dù chỉ đứng thứ 4 toàn cầu. Năm 2023, tỷ phú Mark chỉ đứng thứ 16 trong danh sách này. Thế nhưng, một thế lực không hề kém cạnh lại thu hút sự chú ý của giới truyền thông hơn khi một tỷ phú 60 tuổi đã nghỉ hưu lại kiếm nhiều tiền thứ 2 chỉ sau Mark Zuckerberg, đó là nhà sáng lập Jeff Bezos của Amazon.

Trong năm vừa qua, nhà sáng lập Jeff dù đã nghỉ hưu khỏi Amazon nhưng vẫn kiếm về hơn 80 tỷ USD, tương đương gần 2 triệu tỷ đồng. Tất cả là nhờ cổ phiếu Amazon tăng trưởng 93% năm vừa qua sau khi cắt giảm 27.000 lao động để tiết kiệm chi phí. Hiện 85% tài sản của Jeff vẫn nằm dưới dạng cổ phần Amazon.

Theo Forbes, năm vừa qua là một năm kiếm nhiều tiền nhất của các tỷ phú Mỹ khi chứng khoán liên tục phá đỉnh, tạo ra nhiều đại gia chưa từng thấy trong lịch sử trong khi những tỷ phú này cũng giàu lên mức kỷ lục.

Tạp chí Forbes cho biết đã có 2.781 tỷ phú trong bảng xếp hạng World’s Billionaies năm nay với tổng tài sản 14,2 nghìn tỷ USD, tăng 2 nghìn tỷ USD so với năm ngoái và 1,1 nghìn tỷ USD so với đỉnh năm 2021. Khoảng 2/3 số tỷ phú này đều giàu lên trong năm qua bất chấp khó khăn của nền kinh tế.

Một tỷ phú nữa gây chú ý trong thời gian qua là Jensen Huang của Nvidia khi lần đầu tiên lọt top 20 người giàu nhất thế giới với tổng tài sản trị giá 56 tỷ USD sau khi cơn sốt trí thông minh nhân tạo (AI) bùng nổ.

Danh sách:

1.      Mark Zuckerberg

-Tổng tài sản: 177 tỷ USD (tăng 112,6 tỷ USD so với tháng 3/2023)

-Nguồn lợi nhuận: Truyền thông Internet- Facebook

Ở tuổi 39, tỷ phú Mark Zuckerberg đang giàu hơn bao giờ hết. Các cổ đông ăn mừng với việc nhà sáng lập này sa thải gần ¼ lao động để cắt giảm chi phí, qua đó đẩy giá cổ phiếu lên cao.

Hiện Mark thậm chí còn giàu hơn 80 tỷ USD so với thời kỳ đỉnh cao năm 2021, đồng thời cũng đã trở lại Top 10 bảng xếp hạng sau 3 năm vắng bóng.

2.      Jeff Bezos

-Tổng tài sản: 194 tỷ USD (tăng 80 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận:Thương mại điện tử- Amazon

Nhà sáng lập Jeff Bezos của Amazon giàu hơn 80 tỷ USD so với năm trước dù đã nghỉ hưu khỏi đế chế của mình.

3.      Jensen Huang

-Tổng tài sản: 77 tỷ USD (tăng 55,9 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Bán dẫn- Nvidia

Cách đây 30 năm, Jensen Huang thành lập nên Nvidia với sản phẩm chính là thiết kế chip đồ họa cho trò chơi điện tử. Giờ đây hãng này đang thống trị ngành chip cho AI và cổ phiếu đã tăng hơn 100% năm vừa qua nhờ cơn sốt từ thành công của ChatGPT.

Tổng vốn hóa của Nvidia đã vượt 2 nghìn tỷ USD vào tháng 2/2024, qua đó lần đầu tiên đưa ông Huang vào danh sách top 20 người giàu nhất thế giới.


4.      Michael Dell

-Tổng tài sản: 91 tỷ USD (tăng 40,9 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Công nghệ- Dell

Hãng Dell đã chứng kiến đà tăng 27% giá cổ phiếu nhờ cơn sốt AI, qua đó gia tăng hơn 40 tỷ USD tài sản cho nhà sáng lập. Ngoài ra, việc Michael Dell bán mảng điện toán đám mây Vmware cho Broadcom với giá 69 tỷ USD cũng là một yếu tố góp phần tăng giá trị tài sản cho vị đại gia này.

5.      Steve Ballmer

-Tổng tài sản: 121 tỷ USD (tăng 40,3 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Công nghệ- Microsoft

Mặc dù đã từ chức CEO Microsoft nhưng nhờ vẫn nắm cổ phần nên phần lớn khoản tăng giá trị tài sản của Steve Ballmer năm vừa qua đến từ đế chế này. Cổ phiếu của Microsoft đã tăng 63% năm vừa qua, phần lớn là nhờ khoản đầu tư 10 tỷ USD vào OpenAI, cha đẻ ChatGPT.

6.      Prajogo Pangestu

-Tổng tài sản: 43,4 tỷ USD (tăng 38,1 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Năng lượng

Vốn là nhà sáng lập tập đoàn Barito Pacific Group hoạt động trong nhiều lĩnh vực nhưng năm vừa qua, tỷ phú Prajogo lại gia tăng phần lớn tài sản từ việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) 2 hãng năng lượng con là Petrindo Jaya Kreasi in March và Barito Renewables Energy. Chính điều này đã khiến tổng tài sản của Prajogo tăng từ 5,3 tỷ USD năm 2023 lên 43,4 tỷ USD hiện nay, đồng thời thăng hạng 400 bậc trong World’s Billionaires, trở thành người giàu thứ 27 thế giới.




7.      Gautam Adani

-Tổng tài sản: 84 tỷ USD (tăng 36,8 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Xây dựng, hàng hóa

Vụ việc Hindenburg Research tố cáo đế chế nhà Ambani lừa đảo tài chính đã khiến giá cổ phiếu của hàng loạt doanh nghiệp thuộc đế chế này giảm mạnh, xóa sạch một nửa tài sản của Gautam đầu năm 2023. Tuy nhiên những phán quyết có lợi của tòa án Ấn Độ đã khiến giá cổ phiếu tăng trở lại. Tuy nhiên dù vẫn nắm giữ 84 tỷ USD tài sản nhưng con số này thấp hơn mức đỉnh 90 tỷ USD năm 2022.

8.      Larry Page

-Tổng tài sản: 114 tỷ USD (tăng 34,8 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Công nghệ- Google

 Giá cổ phiếu của Alphabet (Google) đã tăng 50% trong năm qua bất chấp việc hãng bị Microsoft vượt mặt ở mảng AI.

9.      Sergey Brin

-Tổng tài sản: 110 tỷ USD (tăng 34 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Công nghệ- Google

Nhà đồng sáng lập này vẫn là cổ đông cá nhân lớn thứ 2 tại Google. Trong khi Larry Page sống khép mình thì tỷ phú Brin lại tích cực quay trở lại tham gia vào công việc của Google.

10.    Larry Ellison

-Tổng tài sản: 141 tỷ USD (tăng 34 tỷ USD)

-Nguồn lợi nhuận: Công nghệ- Oracle

Nhà sáng lập Ellison hiện vẫn đang là cổ đông lớn nhất của Oracle khi chiếm 42% cổ phần. Bởi vậy khi giá cổ phiếu Oracle tăng 34% nhờ cơn sốt AI, tài sản của Ellison cũng tăng 34 tỷ USD trong 12 tháng qua.

Nguồn: Forbes

Băng Băng          

22/04/2024

6 điều đặc biệt mà 80% người trên thế giới muốn có cũng không thể

 "Nếm" từ ngữ, vẫy vẫy tai như mèo... là những khả năng hay đặc điểm cơ thể chỉ có ở vài triệu người trên thế giới mà thôi.

Con người luôn là câu đố lớn nhất mà hàng trăm năm qua các nhà khoa học. Dường như, những gì mà con người có thể làm được là vô biên, là thách thức cả đấng tạo hóa. Tuy nhiên, có những khả năng mà chỉ có một số ít người mới làm được mà thôi. Hãy thử xem bạn có ở trong danh sách những người siêu phàm mà người khác có "chảy nước miếng" cũng không thể có đó không nhé!

1. Trí nhớ "siêu phàm"

Nếu bạn có thể đọc vanh vách tên của những nhân vật phụ trong phim hay chỉ mặt điểm tên những người lạ trong đám đông thì ắt hẳn bạn là một người có khả năng nhớ khuôn mặt siêu phàm đó!

Khả năng dường như chỉ tồn tại duy nhất ở những khuôn mặt, còn các chi tiết khác không khiến bạn lưu tâm.

Nhưng đừng vội mừng, bởi rất có thể bạn đang mắc hội chứng mà chỉ tồn tại ở 1 - 2% người trên thế giới. Nói đơn giản, bạn có sức mạnh siêu phàm để lưu giữ lại hình ảnh những khuôn mặt đến độ gần như ma quái.

Hầu hết mọi người có thể nhớ lại khoảng 20% gương mặt họ từng nhìn thấy nhưng những người siêu cường này có thể chỉ mặt đọc tên 80% số người đã gặp.

Đây được cho là một biến thể của hội chứng hyperthymesia - có thể nhớ cụ thể từng chi tiết tất cả những gì đã xảy ra vào bất kì một thời điểm nào đó trong quá khứ. Tuy nhiên, khả năng dường như chỉ tồn tại duy nhất ở những khuôn mặt, còn các chi tiết khác không khiến bạn lưu tâm.

2. Khả năng "nếm" từ ngữ

Bạn có tin rằng, một số người thật sự có thể nếm mùi vị rất mạnh của các từ (ngữ) hay nhìn thấy âm thanh?

Ví thử như khi bạn đang thì thầm nói về một con số nào đó, bạn lại cảm thấy như đang nếm bánh mì nướng bơ trong miệng.

Khi nghe thấy bất kỳ một từ ngữ nào, bạn đều cảm nhận được hương vị ở lưỡi.

Và nếu bạn đang cảm nhận như vậy thì xin thông báo, bạn đang mang trong mình khả năng đặc biệt "nếm" từ ngữ rồi. Tên khoa học của khả năng này là Synesthesia - cảm giác đi kèm.

Đây là một vấn đề liên quan đến thần kinh nhưng không gây ảnh hưởng đến khả năng của con người. Hiểu đơn giản, khi tác động đến một giác quan, nhưng có thể lại cho phản xạ vô điều kiện ở một giác quan khác.

Ví dụ, nói đến chữ cái hoặc tên một người nào đó - ngay lập tức bạn lại cảm nhận được vị của mùi thịt hun khói ở trong miệng.

Điều đó có nghĩa, khi nghe thấy bất kỳ một từ ngữ nào, bạn đều cảm nhận được hương vị ở lưỡi.

Theo các chuyên gia, cảm giác kết hợp thường thấy là âm thanh - màu sắc, hay chữ cái - con số, biểu tượng – màu sắc. Ước tính, cứ 23 người lại có 1 người có cảm giác kèm và những người có cảm giác kèm sở hữu sức sáng tạo vượt trội so với người bình thường.

1. "Ngọ nguậy" tai như tể tướng Lưu Gù

Hẳn không ít bạn cảm thấy thích thú trước màn "vẫy tai" vô cùng độc đáo của tể tướng Lưu Gù. Nhưng bạn có hay, chỉ có khoảng 15% dân số thế giới có khả năng đặc biệt này, còn 85% số người còn lại thì không.

Mấy ai làm được như thế này?

Sở dĩ các chuyên gia đưa ra lời khẳng định như vậy là bởi, việc có thể "ngọ nguậy" chiếc tai phụ thuộc nhiều vào nhóm cơ tai Auriculares.

Đây là phần cơ phía ngoài tai, có chức năng xoay và điều chỉnh đôi tai để tập trung thính giác về phía những âm thanh đặc biệt - giống như loài mèo thường vểnh tai để nghe mồi.

Được biết, loài người xưa cũng sở hữu nhóm cơ này, nhưng do tiến hóa nên phần cơ này ở một số người yếu và dần biến mất.

2. Gân nổi ở cổ tay

Đầu tiên, bạn hãy để ngửa tay ra và gập cổ tay lại rồi lại kéo căng ra như hình dưới đây xem bạn có bộ phận này không nhé!

Chiếc gân tay nổi lên thực chất là một cơ đã bị thoái hóa, có tên khoa học gọi là palmaris longus (cơ gân tay). Đây được cho là bằng chứng chứng minh, chúng ta đã tiến hóa từ động vật trong quá khứ.

Cụ thể, palmaris longus là những gì còn sót lại của tổ tiên chúng ta ngày trước - những người sử dụng chi trước để leo trèo.

Chỉ có 14% số người trên thế giới có chiếc gân này ở cổ tay.

Nghiên cứu được thực hiện vào năm 2014 chỉ ra, các loài linh trưởng thường xuyên leo trèo như khỉ, vượn cáo... có phần cơ gan tay rất dài; trong khi khỉ đột, tinh tinh, vượn và cả người, bộ phận này ngắn hơn rất nhiều.

Dẫu vậy ngày nay, việc tồn tại hay không phần cơ này ở tay cũng không làm lực nắm hay cơ bắp của bạn yếu đi. Hay nói cách khác, đây được xem là một trong những bộ phận thừa thãi nhất trên cơ thể giống như ruột thừa và nhân trung.

3. Sở hữu lỗ nhỏ bí ẩn ở vành tai

Hãy ra gương và thử ngắm nghía đôi tai của mình xem, nếu phát hiện một lỗ nhỏ ở vành tai thì xin chúc mừng, bạn là một trong 1- 10% người trên thế giới sở hữu điểm đặc biệt này.

Rò luân nhĩ thường xuất hiện ở những người gốc châu Á hoặc Phi.

Theo các chuyên gia, lỗ nhỏ ở vành tai này có tên khoa học là rò luân nhĩ (preauricular sinus). Đây là một dị tật bẩm sinh, thường xảy ra ở tuần thứ 6 của bào thai, tạo một lỗ nhỏ vùng trước vành tai đi sâu vào trong để bám vào màng sụn.

Các hồ sơ hóa thạch cho thấy, tai người phát triển từ cấu trúc tương tự như mang cá. Trong giai đoạn phát triển ban đầu, phôi thai người và cá tồn tại cấu trúc gọi là vòm họng.

Nếu ở cá, các biến thể biến thành mang thì ở người, chúng phát triển thành tai. Tuy nhiên, đôi khi các yếu tố không thực đan xen lại với nhau, tạo thành lỗ nhỏ vùng vành tai.

4. "Siêu nếm"

Đúng như tên gọi, người "siêu nếm" là người có thể cảm nhận được hương vị tốt gấp nhiều lần người bình thường. Theo tính toán, chỉ có khoảng 25% dân số trên thế giới có khả năng đặc biệt này mà thôi, phân bố chủ yếu ở châu Á, Nam Mỹ và châu Phi.

Với cấu tạo lưỡi nhiều gai hình nấm - vùng cảm nhận vị giác, đây sẽ là yếu tố khiến lưỡi có phản ứng mạnh mẽ hơn với những vị khác nhau như chua, mặn, ngọt và đặc biệt là vị đắng.

Vì sự phản ứng có phần "dữ dội" đối với hương vị nên những người "siêu nếm" thường không thích một số loại đồ ăn nhất định, đặc biệt những loại có vị đắng, như cà phê, mướp đắng...

Sưu tầm