Lòng biết ơn

Lòng biết ơn là một thái độ trân trọng thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc giữa người với người, và để đền ơn đáp nghĩa với những người đã làm ơn cho mình, người cứu giúp mình cách này cách khác.

Trong những con vật nuôi trong nhà, chó là con vật được người ta nuôi nhiều nhất, cưng nhất. Không phải chỉ ở dáng vẻ dễ thương xinh đẹp bên ngoài như những chú chó Nhật Bản hay to lớn oai hùng như chó Berger v.v…, chó còn một đức tính trung thành và rất biết ơn mà ai ai cũng phải công nhận và khâm phục. Một chú chó chỉ nuôi để làm kiểng, một chú chó nuôi để giữ nhà, hay để phục vụ trong an ninh như cảnh sát hoặc hướng dẫn người mù, tất cả chúng đều có lòng biết ơn rất chân thành. Tạ ơn Thiên Chúa đã tạo ra những con vật thật tốt đẹp.

Trong thế giới loài người, nhiều người chỉ biết nhận ơn mà không hề biết đến sự biết ơn, ghi ơn và trả ơn. Trong khi ta cho con chó một khúc xương, một miếng thịt nó cũng tỏ ra biết ơn, mắt nhìn một cách trìu mến, ngoe nguẩy đuôi và quấn quýt người cho thật dễ thương.

Những năm Chúa Giêsu đi rao giảng, từ hơn hai ngàn năm trước, Chúa chữa 10 người phong cùi được khỏi bệnh, nhưng chỉ có một người ngoại đạo đến cám ơn Ngài thôi.

Các tông đồ của Ngài cũng không hơn gì, Giuda Iscariot là môn đệ thân tín đã theo Thầy, sống với Thầy chia ngon sẻ ngọt, sống thân mật  và lang thang với Thầy khắp miền thập tỉnh, mà vì tham tiền đã phản bội, bán Thầy mình 30 đồng bạc. Thật là một kẻ vô ơn quá sức. Khi Ngài chịu nạn chịu chết nhục nhã thì tất cả 11 tông đồ còn lại cũng quên hết những ơn mà Ngài đã truyền dạy cho suốt ba năm theo Thầy nên các ông trốn hết vì sợ hãi.

Người tín hữu Kitô giáo chúng ta cũng không khác  gì. Biết bao nhiêu hồng ân nhận từ Thiên Chúa mà mấy ai biết ca tụng và tạ ơn Ngài. Mỗi lần chúng ta cầu nguyện thì chỉ xin… xin… xin những thứ mà Chúa nói là của cải hay hư mất,  xin tiền tài, vật chất, giàu có, sức khỏe, giỏi giang, đỗ đạt… hưởng thụ và sống lâu…

Trong đời sống hằng ngày biết bao nhiêu cảnh vô ơn xảy ra nhan nhản. Con cháu vô ơn với ông bà cha mẹ. Điển hình tại quốc gia Bolivia, thành phố La Paz đưa tin(2017): Bà Chacon, 69 tuổi, bịnh ung thư não đã nằm bệnh viện khá lâu. Các bác sĩ thấy không thể làm gì thêm được nên cho bà về để gia đình chăm sóc. Các con trai con gái của bà liền chở bà vào nhà tang lễ vì không người con nào muốn nuôi bà. Tờ báo Newsrt cho biết: Khi các nhân viên đem thi thể bà khâm liệm thì nghe tiếng bà khóc. Họ gọi điện thoại cho gia đình nhưng không ai chịu đến nhận thi thể bà. Cảnh sát địa phương đã đến đưa bà vào bệnh viện và đã bắt giữ con trai con gái của bà, đồng thời cảnh cáo và phạt nhà tang lễ đã ấu trĩ khi nhận thi thể người còn sống.

Học trò vô ơn với thầy cô giáo, điển hình những vụ học trò đem súng vào trường học giết thầy cô giáo. Học trò đánh thầy giáo trong lớp mà học sinh trong lớp đã không can thiệp còn cổ võ cho học sinh này. Gần đây nhất, ở Việt Nam, (2018) một phụ huynh còn đến trường học bắt cô giáo quỳ trước mặt con mình để trả thù vì con mình bị cô giáo phạt quỳ.

Người làm ơn có thể không đòi hỏi được trả ơn. Nhưng kẻ thọ ơn thì phải biết ơn, ghi ơn và trả ơn mới xứng ngôi vị làm người.

Biết ơn không phải là một sự bồi hoàn hay đổi chác vật chất, nhưng ít ra có sự bày tỏ điều mình nhận biết về giá trị tinh thần hay giá trị vật chất mà mình đã đươc thọ ơn.

Trong đời, chúng ta nhận rất nhiều ơn mà hết cả đời cũng không sao trả hết:

·        Ơn truyền thừa từ tổ tiên gia đình,

·        Ơn tạo dựng trời đất muôn vật của Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa.

·        Ơn tôn giáo từ Thiên Chúa và Giáo Hội,

·        Ơn các tôn giáo: Phật Giáo, Cao Đài Giáo, Ấn Độ Giáo, Hồi Giáo v.v…

·        Ơn đạo đức của những bậc tu hành.

·        Ơn dựng nước và  giữ nước từ quốc gia…

·        Ơn hưởng dùng của cải:  (ăn con cá nhớ ơn người chài lưới, ăn miếng thịt nhớ ơn người chăn nuôi, ăn cây rau, hạt lúa nhớ ơn người trồng trọt. Sống trong căn nhà ta nhớ ơn người xây nhà v.v…)

·        Ơn phát minh của các nhà khoa học, thông minh, khôn ngoan…

Ngoài ra, chúng ta cũng

·        biết ơn những người khiển trách ta, họ giúp ta nhìn lại mình để sửa mình.

·        Biết ơn những người làm cớ cho ta vấp ngã, họ giúp ta có năng lực mạnh mẽ.

·        Biết ơn những người phản bội ta, họ giúp ta biết tha thứ.

·        Biết ơn những người lừa gạt ta, họ giúp ta tăng tiến kiến thức.

·        Biết ơn những người làm hại ta, họ giúp ta luyện tâm trí.

·        Biết ơn những người sỉ nhục ta, giúp ta biết khiêm nhường hơn

·        Biết ơn những người giàu có,  họ giúp đỡ những người nghèo, những quốc gia nghèo.

·        Biết ơn những người nghèo khó, để ta biết yêu thương và chia sẻ cho họ.

Để biết ơn và ghi ơn, chúng ta phải biết sống cho xứng đáng là một con người nhân đức, luôn góp phần thăng tiến cho gia đình, cho tôn giáo của mình, cho dân tộc, và xứ sở. 

Mỗi ngày, chúng ta hãy dành ít phút để tạ ơn Thượng Đế về những ơn mình nhận được trong ngày, qua những sự việc, những con người mình gặp gỡ, dù những chuyện đó vui hay buồn, như ý hay bất như ý.

Elisabeth Nguyễn