“Lục Súc Tranh Công” MÃ (Ngựa)

TRÂU với MUÔNG hai đàng đối nại,

Chủ nghe qua khó nỗi xủ phân:

Thôi đừng nhĩ ngã thiệt hơn.

Phú lưỡng bạn dĩ hoà vi quí.

Hai vật đã tương đồng hoan hỉ,

Lại cùng nhau từ tạ một lời:

Như luận trong công nghiệp hai tôi:

Ăn có bữa, lo không có bữa.

Dám thưa người, báu gì giống ngựa,

Mà trau tria lều trại nhọc nhằn ?

Ăn cho ăn những cháo đậu xanh,

Ở thì ở những tàu lợp ngói.

Bữa bữa dạo chơi, tắm gội,

Ngày ngày chắn vó, hớt mao.

Sắm sửa cho, chẳng biết chừng nào,

Suy tính lại, dư trăm, dư chục.

Sắm lá vả, sắm yên, sắm lạc,

Sắm chân đưng hàm thiếc, dây cương.

Dời tiền, dời hậu bao vàng,

Thắng đái, dây cương thếp bạc.

Gẫm giống ấy:

Nết na giớn giác,

Tính khí chàng ràng.

Tuy đang khi mọi vẻ nghiêm trang,

Trong gia sự nhiều điều ngơ ngáo.

Nghề cày bừa, nghe coi lếu láo,

Việc bắn săn coi cũng ươn tài,

Chủ nuôi không biết chủ là ai,

Nhà ở, chẳng biết nhà mà lại.

Dại không ra dại,

Khôn chẳng nên khôn;

Ngất ngơ như ốc mượn hồn,

Nuôi giống ấy làm chi cho rối.

Trâu với Ngựa cùng Muông ba gã,

Mới ra ngoài từ tạ phân nhau.

Ngựa giận dê, đứng lại giây lâu,

Bèn phát trạng cáo nài với chủ:

Dê với Ngựa cũng là giống thú,

Chăn đồng chăn, nuôi cũng đồng nuôi,

Dê, người cho ăn nhảy chơi bời,

Ngựa, người bắt kỵ biều, luân tế.

Gẫm giống chi hữu đầu vô vĩ,

Hình con con, bụng lớn;

Cáng náng như đứa có hạ nang,

Sớn sác tợ con chàng kẻ cướp.

Nghề tế kiệu coi đà xấu vóc,

Việc cày bừa nhắm bóng cũng ươn;

Hễ thấy người thấp thoáng đôi bên,

Liền há miệng kêu la: bé hé.

Trầm Thiên Thu  Sưu tầm