NGA SA LẦY Ở UKRAINE

 

Tại sao Vladimir Putin thua trong cuộc chiến này?

*by Yuval Noah Harari (The Guardian)

            Người Nga vẫn có thể chinh phục Ukraine. Nhưng người Ukraine đã cho thấy trong vài ngày qua rằng họ sẽ không giữ được nó.

Chưa đầy một tuần diễn ra cuộc chiến, dường như ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Vladimir Putin đang hướng tới một thất bại lịch sử.  Ông ta có thể thắng tất cả các trận chiến nhưng lại thua cuộc chiến.  Giấc mơ xây dựng lại đế chế Nga của Putin luôn nằm trên lời nói dối rằng Ukraine không phải là một quốc gia thực sự, rằng người Ukraine không phải là một dân tộc thực sự và cư dân của Kyiv, Kharkiv và Lviv khao khát sự cai trị của Moscow.  Đó hoàn toàn là một lời nói dối - Ukraine là một quốc gia có hơn một nghìn năm lịch sử và Kyiv đã là một đô thị lớn khi Moscow ngay cả còn chưa phải là một ngôi làng.  Nhưng kẻ chuyên quyền Nga đã nói dối rất nhiều lần đến nỗi chính ông ta cũng tin vào điều đó.

Khi lên kế hoạch cho cuộc xâm lược Ukraine, Putin có thể tin tưởng vào nhiều sự kiện đã biết. Ông ta biết rằng về mặt quân sự, nước Nga đang lấn át Ukraine. Ông biết rằng Nato sẽ không gửi quân đến giúp Ukraine. Ông biết rằng sự phụ thuộc của châu Âu vào dầu khí của Nga sẽ khiến các quốc gia như Đức do dự về việc áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn. Dựa trên những sự kiện đã biết này, kế hoạch của ông là tấn công Ukraine một cách mạnh mẽ và nhanh chóng, chặt đầu chính phủ của nước này, thành lập chế độ bù nhìn ở Kyiv, và loại bỏ cơn thịnh nộ bất lực của các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Nhưng có một ẩn số lớn về kế hoạch này.  Như người Mỹ đã học ở Iraq và người Liên Xô đã học ở Afghanistan, việc chinh phục một quốc gia dễ dàng hơn nhiều so với việc nắm giữ nó.  Putin biết mình có đủ sức mạnh để chinh phục Ukraine.  Nhưng liệu người dân Ukraine có chấp nhận chế độ bù nhìn của Moscow không?  Putin đã đánh cược rằng họ sẽ làm được.  Rốt cuộc, như ông ta đã nhiều lần giải thích cho bất kỳ ai sẵn sàng lắng nghe, Ukraine không phải là một quốc gia thực sự và người Ukraine không phải là một dân tộc thực sự.  Năm 2014, người dân ở Crimea hầu như không chống lại quân xâm lược Nga. Tại sao năm 2022 phải khác đi ?

Mỗi ngày trôi qua, người ta càng thấy rõ rằng canh bạc của Putin đang thất bại. Người dân Ukraine đang chiến đấu với tất cả trái tim của họ, giành được sự ngưỡng mộ của toàn thế giới - và chiến thắng trong cuộc chiến.  Nhiều ngày đen tối ở phía trước. Người Nga vẫn có thể chinh phục toàn bộ Ukraine. Nhưng để giành chiến thắng trong cuộc chiến, người Nga sẽ phải cầm chân Ukraine, và họ có thể làm được điều đó chỉ khi người Ukraine để họ làm. Điều này dường như ngày càng khó xảy ra.
Mỗi xe tăng Nga bị phá hủy và mỗi người lính Nga thiệt mạng đều làm tăng lòng dũng cảm kháng cự của người Ukraine. Và mỗi người Ukraine bị giết càng làm sâu thêm lòng căm thù của người Ukraine. Hận thù là cảm xúc xấu xa nhất. Nhưng đối với các quốc gia bị áp bức, lòng căm thù là một kho tàng ẩn giấu. Chôn sâu trong tim, có thể trường tồn kháng chiến qua nhiều thế hệ. Để thiết lập lại đế chế Nga, Putin cần một chiến thắng tương đối không đổ máu dẫn đến một nền hòa bình tương đối không có đất. Với việc đổ ngày càng nhiều máu của người Ukraine, Putin chắc chắn rằng giấc mơ của mình sẽ không bao giờ thành hiện thực. Đó sẽ không phải là tên của Mikhail Gorbachev được viết trên giấy chứng tử của đế chế Nga : Đó sẽ là tên của Putin. Gorbachev để lại cho người Nga và người Ukraine cảm giác như anh em ruột thịt ; Putin đã biến họ thành kẻ thù và bảo đảm rằng quốc gia Ukraine sau này sẽ khẳng định mình đối lập với Nga.
Các quốc gia cuối cùng được xây dựng dựa trên những câu chuyện. Mỗi ngày trôi qua lại thêm nhiều câu chuyện mà người Ukraine sẽ kể không chỉ trong những ngày đen tối phía trước mà còn trong nhiều thập kỷ và thế hệ sau. Tổng thống từ chối chạy khỏi thủ đô, nói với Mỹ rằng ông ta cần đạn dược, không phải bỏ chạy, những người lính từ Đảo Rắn, những người đã nói với một tàu chiến Nga "hãy cút đi" ;  Những người dân thường cố gắng ngăn chặn xe tăng Nga bằng cách ngồi trên đường đi của họ. Đây là thứ mà các quốc gia được xây dựng từ đó. Về lâu dài, những câu chuyện này còn hơn cả xe tăng.
Kẻ chuyên quyền Nga cũng như bất cứ ai cũng biết điều này. Khi còn nhỏ, ông ta lớn lên trong chế độ ăn kiêng với những câu chuyện về sự dũng cảm của người Nga trong cuộc vây hãm Leningrad. Giờ đây, ông ta đang tạo ra nhiều câu chuyện như vậy hơn, nhưng nhập vai mình vào vai Hitler.
Những câu chuyện về lòng quả cảm của người Ukraine mang lại quyết tâm không chỉ cho người dân Ukraine, mà cho cả thế giới. Họ mang lại sự can đảm cho chính phủ của các quốc gia châu Âu, cho chính quyền Hoa Kỳ, và ngay cả cho các công dân bị áp bức của Nga. Nếu người Ukraine dám dùng tay không để chặn xe tăng, thì chính phủ Đức có thể cung cấp cho họ một số hỏa tiễn chống tăng, chính phủ Mỹ có thể dám cắt đứt Swift của Nga, và công dân Nga có thể dám thể hiện sự phản đối của họ đối với điều vô nghĩa này.  chiến tranh.
Thật không may, cuộc chiến này có thể sẽ còn kéo dài.  Nhưng vấn đề quan trọng nhất đã được quyết định.  Những ngày qua đã chứng minh cho toàn thế giới thấy rằng Ukraine là một quốc gia thực sự, rằng người Ukraine là một dân tộc thực sự và họ chắc chắn không muốn sống dưới một đế chế mới của Nga. Câu hỏi chính còn bỏ ngỏ là mất bao lâu để thông điệp này xuyên qua các bức tường dày của Điện Cẩm Linh !?

                  *Yuval Noah Harari là nhà sử học và tác giả của Sapiens : Lược sử loài người

• NSNam (phỏng dịch)